Licznik dwukierunkowy w instalacji fotowoltaicznej. Czym jest, jak odczytać i czy jest konieczny?

Zamontowałeś właśnie instalację fotowoltaiczną, aby produkować własny prąd? Zanim rozpoczniesz pozyskiwanie energii, czeka Cię jeszcze wymiana licznika na model dwukierunkowy. Jeżeli chcesz się dowiedzieć, czym jest licznik dwukierunkowy w instalacji fotowoltaicznej, dlaczego jest potrzebny i jak poprawnie z niego korzystać? Koniecznie przeczytaj ten poradnik.

Fot. Źródło: Michael Pointer, Pexels.

SPIS TREŚCI:

• Czym jest licznik dwukierunkowy w instalacji fotowoltaicznej?
• Jak działa licznik dwukierunkowy w instalacji fotowoltaicznej?
• Gdzie i jak montuje się licznik dwukierunkowy?
• Czy można korzystać z instalacji fotowoltaicznej bez założenia licznika dwukierunkowego?
• W jaki sposób korzystać z instalacji fotowoltaicznej bez zmiany licznika jednokierunkowego na dwukierunkowy?

Czym jest licznik dwukierunkowy w instalacji fotowoltaicznej?

Licznik dwukierunkowy to urządzenie pomiarowe, które zbiera informację na temat ilości energii pobranej jak i oddanej. Jest elementem o tyle istotnym, że bez niego niemożliwe jest magazynowanie nadwyżki energetycznej w sieci i ponowne pobranie zapasów. Dlatego, jeśli chcesz korzystać z systemu opustów, który to rozwiązanie zapewnia, musisz wymienić licznik jednokierunkowy, na licznik dwukierunkowy.

Przeczytaj też: Audyt fotowoltaiczny – czym jest i dlaczego warto go wykonać?

Jak działa licznik dwukierunkowy w instalacji fotowoltaicznej?

Aby korzystać z nadwyżki wyprodukowanego prądu, musisz gdzieś go magazynować. Najpopularniejszym rozwiązaniem jest przechowywanie energii w wybranej sieci energetycznej. Kontrolę nad poborem i wysyłaniem prądu zapewnia właśnie licznik dwukierunkowy. To urządzenie cały czas mierzy napięcie pochodzące z linii energetycznej, a także płynący w tej linii prąd. Na podstawie różnicy potencjałów elektrycznych oblicza moc chwilową, którą wyraża się w watach. Co ważne, moc tę można zliczyć w określonym czasie.

Opisany proces w liczniku dwukierunkowym, jak sama nazwa mówi, działa w obie strony – wyznacza moc zarówno z energii pozyskanej z sieci energetycznej, jak i z energii wyprodukowanej. Aby usprawnić etap sprawdzania bilansu zużycia, obie wartości podawane są w niezależny sposób. Głównym celem licznika dwukierunkowego jest możliwość rozliczania się przez prosumenta w sposób jak najbardziej precyzyjny.

Gdzie i jak montuje się licznik dwukierunkowy?

Prace przy instalacji fotowoltaicznej należy powierzyć specjalistom. Jeśli chodzi o licznik dwukierunkowy, to jego montażem zajmie się pracownik wybranej przez Ciebie sieci energetycznej. Przed tą czynnością musisz jednak zgłosić do zakładu energetycznego Twoją nowopowstałą instalację. Na procedurę będą się składały zgłoszenie podłączenia, certyfikaty użytego sprzętu, a także wykaz danych technicznych instalacji. Po analizie złożonych dokumentów i ich akceptacji dystrybutor ma wg. Ustawy o OZE do 30 dni na wymianę licznika z jednokierunkowego modelu na dwukierunkowy.

W przypadku mikroinstalacji fotowoltaicznej (czyli nie większej, jeśli chodzi o moc, niż 50 kW) wg. art. 7 ust. 8d⁴ Ustawy o Prawie energetycznym, wszelkie koszty zmiany licznika ponosi operator wybranej sieci. Proces ten będzie więc dla Ciebie w tym przypadku bezpłatny.

Kiedy już wszystkie formalności są zatwierdzone, elektryk z zakładu energetycznego montuje licznik w miejscu umożliwiającym odczyt przez użytkownika. Najczęściej jest to jedno z pomieszczeń w budynku. Wyświetlacz, wyposażony w wartości rejestrów, takich jak data, godzina, okres rozliczeniowy, czy pobór prądu podpinany jest do skrzynki sieciowej instalacji za pomocą przewodów, tak by umożliwić obliczanie napięcia.

Przeczytaj też: Fotowoltaika wschód zachód – alternatywa dla klasycznego rozwiązania?

Czy można korzystać z instalacji fotowoltaicznej bez założenia licznika dwukierunkowego?

Wg. Ustawy o OZE, jeśli chcesz współpracować z siecią energetyczną w zakresie magazynowania przez nią nadwyżki wyprodukowanego przez Ciebie prądu, nie możesz użytkować zamontowanej instalacji fotowoltaicznej bez licznika dwukierunkowego. Jest on bowiem niezbędny do tego, aby określić ilość poboru i wysyłki energii do zakładu energetycznego. Bez danych z tego urządzenia nie jesteś w stanie odebrać całej energii, jaką produkuje instalacja.

Jeśli pozostawisz w instalacji licznik jednokierunkowy, nadwyżkę wyprodukowanej energii (którą oddasz do zakładu energetycznego) urządzenie pomiarowe określi jako energię pobraną. Co to oznacza w praktyce? Twoje rachunki za prąd znacząco wzrosną, a upusty za wyprodukowaną energię nie zostaną Ci przyznane. Istnieją jednak dwie możliwości, które pozwalają na korzystanie z instalacji fotowoltaicznej bez zmiany licznika.

W jaki sposób korzystać z instalacji fotowoltaicznej bez zmiany licznika jednokierunkowego na dwukierunkowy?

Pierwsza z możliwości występuje w momencie, kiedy stworzona przez Ciebie instalacja ma na tyle małą moc, że wyprodukowana energia jest wykorzystywana na bieżąco. Jeśli więc moc nie przekracza 0,8 kW i nie tworzy się nadwyżka prądu, to taką formę OZE możesz podłączyć bezpośrednio do sieci elektrycznej.

Alternatywą jest także instalacja off-grid, która polega na tym, że to Ty masz własny magazyn energii, do którego doprowadzasz nadwyżkę. Tym samym stajesz się niezależny od sieci. Musisz jednak pamiętać o tym, że sam proces magazynowania tej energii wiąże się z dużymi nakładami finansowymi.

Jak widzisz, istnieją także opcje, dzięki którym unikniesz zmiany licznika na model dwukierunkowy. Są to jednak rozwiązania bardzo ograniczone i jeśli zależy Ci na swobodnym korzystaniu z wyprodukowanej przez instalację fotowoltaiczną energii, licznik dwukierunkowy znacząco ułatwi Ci tę czynność.